PGS.TS Trần Đăng Xuân – Trưởng phòng thí nghiệm Sinh lý thực vật và Hóa sinh, Đại học Hiroshima ( Nhật Bản) – và các cộng sự đã phát hiện và phân lập thành công 2 hợp chất quý Momilactones A (MA) và Momilactones B (MB) trong gạo trắng, mở ra triển vọng đáng kể trong việc nghiên cứu sâu hơn các loại thuốc chống lại những căn bệnh thế kỷ như tiểu đường, ung thư.
Hợp chất quý hơn vàng
Trong năm 2018, PGS.TS Trần Đăng Xuân và các cộng sự tại Phòng thí nghiệm Sinh lý thực vật và Hóa sinh, Đại học Hiroshima đã phát triển phương pháp đo đạc và phát hiện MA và MB cực nhạy so với các phương pháp thông thường tại phòng thí nghiệm, cho phép đo hàm lượng thấp của các hợp chất trên trong các bộ phận của cây lúa.
Kết quả cho thấy sự hiện diện của MA và MB trong hạt gạo trắng ăn hàng ngày lần lượt có hàm lượng là 2,070,01 và 1,060,01 microgram/1g gạo Nhật Bản khô. Sau khi phát hiện các hợp chất quý trên trong gạo và trấu, PGS.TS Trần Đăng Xuân và các đồng nghiệp tiếp tục tiến hành các biện pháp chưng cất và tinh lọc và thu được hàm lượng tinh chất MA và MB đáng kể.
Theo nhóm nghiên cứu, bệnh tiểu đường đã trở thành một vấn đề sức khỏe trên toàn thế giới ở cả các nước phát triển và đang phát triển. Hiện nay, trên thế giới đang có khoảng 425 triệu người đang mắc bệnh tiểu đường, chiếm 12% chi phí y tế toàn cầu.
Trong số các loại bệnh tiểu đường, bệnh tiểu đường tuýp 2 là phổ biến nhất ở người trưởng thành. Cơ chế bệnh sinh của bệnh tiểu đường tuýp 2 có thể khởi phát từ nhiều yếu tố như khuynh hướng di truyền, môi trường và rối loạn chức năng tế bào beta tuyến tụy. Một trong những phương pháp trị liệu có lợi nhất được đề xuất là duy trì đường huyết ở mức bình thường sau bữa ăn. Cách tiếp cận này có thể dần dần giúp tránh tăng đường huyết mãn tính, giảm kháng insulin, do đó ổn định việc sản xuất insulin của tế bào beta tuyến tụy.
Tăng đường huyết ở bệnh nhân tiểu đường tuýp 2 được cho là do sự phân giải tinh bột do -amylase tụy và sự hấp thu glucose của -glucosidase đường ruột. Trên thực tế, hiện nay có rất nhiều loại thuốc trị đái tháo đường bao gồm các hoạt chất biguanide, sulfonylureas, meglitinide, thiazolidinedione, chất ức chế -glucosidase… Tuy nhiên, việc sử dụng các loại thuốc này có thể gây ra tác dụng phụ không mong muốn nghiêm trọng. Do đó, việc tìm kiếm và phát hiện ra các chất ức chế -amylase và -glucosidase mới từ các nguồn tự nhiên là những cách tiếp cận có giá trị để giảm tốc độ sản xuất glucose trong ruột người một cách an toàn hơn.
Trong khi đó, MA và MB thuộc nhóm hợp chất hóa học diterpene chỉ được phát hiện trên cây lúa và rêu. Các hợp chất này vốn được biết đến với công dụng chống cỏ dại, nấm đạo ôn, tăng khả năng chịu mặn và chịu hạn của lúa. Tuy nhiên, các hợp chất này cũng được cho là có khả năng chống oxy hóa, chống ung thư…
Vì vậy nên sau khi tách chiết thành công các hợp chất quý trên, nhóm nghiên cứu của PGS.TS Xuân cũng đã tiến hành các thí nghiệm sinh lý và sinh hóa để kiểm tra hoạt tính chống tiểu đường, chống béo phì và gút đối với các hợp chất này. Kết quả cho thấy cả MA và MB đều có khả năng gây ức chế emzym -glucosidase cao hơn so với chất ức chế acarbose – chất được bán thương mại và sử dụng rộng rãi trong điều trị tiểu đường. Trong đó, tác dụng ức chế của MB đối với 2 enzym -amylase và -glucosidase cao hơn so với MA.
Theo nhóm nghiên cứu, hợp chất MA và MB còn có hiệu quả cao trong việc chống lại các bệnh ung thư và bệnh gút so với nhiều hoạt chất vốn được sử dụng rộng rãi để trị bệnh hiện nay. Hơn nữa, cho đến nay, không có báo cáo về độc tính của các hợp chất tự nhiên từ hạt gạo hoặc các chế phẩm của nó ảnh hưởng đến sức khỏe con người được công bố. Đây là nghiên cứu đầu tiên xác nhận sự hiện diện của 2 hợp chất MA và MB trong hạt gạo tinh chế, đồng thời cũng là công trình đầu tiên ghi nhận tác động ức chế các enzym -amylase và -glucosidase, chống tiểu đường trong các hợp chất này. Trước đây, các hợp chất liên quan đến ức chế bệnh tiểu đường đã được phát hiện trong cám gạo và gạo màu.
Theo nhóm nghiên cứu, mặc dù MA và MB là những thành phần có hoạt tính sinh học đầy hứa hẹn trong lúa gạo nhưng việc phân lập và tinh chế các hợp chất này rất phức tạp và tốn nhiều công sức. Hiện nay mới có rất ít phòng thí nghiệm trên thế giới có thể cô lập và tinh chế thành công MA và MB. Do đó, hiện không có công ty hóa chất nào ở Nhật Bản bán các hợp chất trên vì mục đích thương mại.
Cấu trúc các hợp chất MA và MB
Ở Anh, hợp chất MA đang được trang điện tử Carbosynth.com chuyên bán các sản phẩm hóa sinh nổi tiếng của Anh bán với giá 125 USD cho 0,1 mg. Điều đó đồng nghĩa với việc mỗi 1g các hợp chất trên có giá lên đến 1,25 triệu USD, đắt gấp 30.000 lần giá trị 1g vàng.
Ngoài ra, trang điện tử này cũng bán hợp chất MA theo lô 0,5mg với giá thành thấp hơn là 437,5 USD. Theo mức giá này, số t.iền phải bỏ ra để mua 1mg hợp chất MA cũng đã lên đến 875.000 USD.
Cũng vì giá của nó vô cùng đắt đỏ nên có rất ít phòng thí nghiệm đủ điều kiện tài chính để mua các hợp chất MA và MB về để nghiên cứu, dẫn tới việc hiện mới có ít ỏi các nghiên cứu sâu về hợp chất này. Vì vậy, PGS.TS Trần Đăng Xuân cho rằng thành công trong việc phân lập các hợp chất MA và MB từ trấu gạo do phòng thí nghiệm của ông thực hiện sẽ là một bước đi lớn trong việc nghiên cứu sâu hơn các loại thuốc chống lại những căn bệnh thế kỷ.
Lâu nay, người ta cho rằng ăn gạo làm đẩy mạnh nguy cơ mắc bệnh tiểu đường cho con người. Tuy nhiên, kết quả nghiên cứu của PGS.TS Trần Đăng Xuân và cộng sự đưa đến một quan niệm mới, theo đó khẳng định việc ăn một lượng gạo nhất định hàng ngày có thể giúp giảm nguy cơ bệnh gút, béo phì và tiểu đường. Vẫn Theo PGS.TS Trần Đăng Xuân, có 4 gene liên quan đến việc tổng hợp MA và MB trong lúa đã được xác nhận. Điều này sẽ giúp ích cho việc tạo ra các giống lúa mới có khả năng ức chế tiểu đường, giúp làm tăng giá trị của lúa gạo Việt Nam.
Vị PGS. TS này cũng đang ấp ủ công trình nghiên cứu về phương pháp “đột biến hô hấp”, lai 10 hoặc hơn các giống lúa tốt với nhau để tạo ra một giống lúa ưu việt, mang tất cả những đặc điểm ưu tú của các giống lúa, có thể đạt năng suất 30 tấn/ha hoặc thậm chí cao hơn, không bị sâu bệnh và ngon. Theo ông Xuân, nếu thành công, chỉ cần Việt Nam sản xuất cũng đủ lúa gạo cho toàn châu Á, thậm chí cả thế giới.
Khát vọng cải thiện cuộc sống người Việt
PGS.TS Trần Đăng Xuân là nhà khoa học người Việt đang sinh sống và làm việc tại Nhật Bản. Hiện ông hoạt động trong lĩnh vực nghiên cứu chủ yếu về nhân giống cây trồng, bộ gene, khoa học cỏ dại, sản xuất nông nghiệp bền vững, hóa học hữu cơ, hóa học phân tích, năng lượng sinh khối… Ông có hàng trăm công trình đăng trên các tạp chí khoa học quốc tế và đã giành được nhiều g.iải t.hưởng danh giá như g.iải t.hưởng công trình xuất sắc nhất của Hội Khoa học Cỏ dại Nhật Bản trao năm 2010, g.iải t.hưởng Kusunoki của tỉnh Miyazaki (Nhật Bản) năm 2008, g.iải t.hưởng nghiên cứu môi trường năm 2003… Đặc biệt, trong 2 năm liên tiếp 2017 và 2018, PGS.TS Xuân đã được trao g.iải t.hưởng Nhà nghiên cứu nổi bật Phoenix dành cho các nhà khoa học trẻ dưới 45 t.uổi của Đại học Hiroshima.
Trong thời gian qua, ông đã tích cực mang những công nghệ mới của các nước tiên tiến giới thiệu tại Việt Nam. Tháng 8/2018, ông là một trong 100 nhà khoa học trẻ của Việt Nam tại nước ngoài tham gia chương trình Đổi mới Sáng tạo do Chính phủ Việt Nam, Bộ Khoa học Công nghệ và Bộ Kế hoạch Đầu tư tổ chức. Tại hội nghị gặp mặt đại biểu tham gia chương trình do UBND TP. Hà Nội phối hợp với Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Khoa học – Công nghệ tổ chức, PGS.TS Trần Đăng Xuân cho biết, nhóm của ông đã nghiên cứu thành công phương pháp sử dụng protocol phát hiện sớm 8 loại ung thư thường gặp. “Chỉ với 1 vài giọt m.áu, có thể chẩn đoán trước khi bệnh ung thư sớm từ 20 – 30 năm. Với một số loại ung thư, chúng tôi có thể nói chính xác 100%”, PGS.TS Xuân khẳng định.
PGS.TS Trần Đăng Xuân cùng đồng nghiệp tại Phòng thí nghiệm Sinh lý thực vật và Hóa sinh, Đại học Hiroshima
Tuy nhiên, theo PGS.TS Trần Đăng Xuân, giá thành của dịch vụ hiện rất cao chưa phù hợp với điều kiện kinh tế của người dân Việt Nam. PGS.TS Trần Đăng Xuân mong muốn thành phố Hà Nội quan tâm hỗ trợ để phương pháp kiểm tra này được phổ biến rộng hơn đến những người có nhu cầu.
“Chúng tôi đang cố gắng để giá thành thấp đi vì công nghệ protocol hiện chỉ có Nhật và Mỹ phát triển thành công nhất nhưng giá rất đắt, khoảng 5.000 USD/ 1 lần kiểm tra với 8 loại ung thư gây nguy cơ c.hết người cao nhất”, ông cho hay. Nhận định ung thư đang là vấn nạn lớn tại Việt Nam, vị chuyên gia này bày tỏ mong muốn có thể hỗ trợ, đóng góp 1 phần cho sự phát triển của TP. Hà Nội.
“10 năm sau, nếu tất cả mọi người, trước mắt là người dân TP. Hà Nội có thể kiểm tra bằng công nghệ này với giá rẻ tối đa, sẽ không còn ai c.hết vì ung thư”, ông nói.
Minh Ngọc / Xa lộ pháp luật
Theo baophapluat
Những nhận định sai lầm về các loại thực phẩm không tốt cho sức khỏe
Người tiêu dùng luôn mặc định một số loại thực phẩm là không tốt cho sức khỏe, tuy nhiên, sự thật không phải vậy và chúng còn giúp phòng chống các loại bệnh nguy hiểm.
Dinh dưỡng luôn luôn là một chủ đề nóng. Mọi người muốn biết loại thực phẩm nào tốt và loại nào gây hại cho sức khỏe. Nhưng đôi khi ngay cả các nhà khoa học cũng hiểu sai và sau đó phải rút lại hoặc sửa đổi các tuyên bố của họ trong hàng tháng hay thậm chí nhiều năm sau đó.
Sau đây là tập hợp một loạt các rủi ro khoa học như vậy để mọi người có tất cả thông tin cần thiết, giúp đưa ra những lựa chọn tốt nhất có thể. Và đừng bỏ lỡ thông tin ở cuối bài viết để tìm hiểu xem sô cô la có thực sự là một “vị khách không mong muốn” đối với cơ thể con người không.
Muối
Vài thập kỷ trước, mọi người đã tin rằng muối thực sự không tốt cho sức khoẻ. Họ bị đe dọa bởi những hậu quả mà muối có thể gây ra như huyết áp cao, các vấn đề về tim và thận,…
Mọi thực phẩm đều tốt nếu sử dụng trong chừng mực, các nghiên cứu được thực hiện vào những năm 2000 cho thấy không có mối tương quan trực tiếp nào giữa sử dụng muối với việc bị tăng huyết áp hoặc bệnh tim. Ngược lại, khi ngừng tiêu thụ muối thì cơ thể sẽ giải phóng hormone và enzyme làm tăng huyết áp.
Trứng
Mọi người được khuyên nên hạn chế tiêu thụ trứng vì cholesterol cùng khả năng gây tắc nghẽn động mạch, làm tăng nguy cơ đau tim, đột quỵ và tiểu đường.
Tuy nhiên sau đó các nhà khoa học thừa nhận họ đã mắc một sai lầm: thực sự có 2 loại cholesterol và trứng chứa loại tốt. Bên cạnh đó, chúng có nhiều sắt, protein, chất chống oxy hóa lutein và zeaxanthin, giúp chống lại các rối loạn thị giác do t.uổi tác như thoái hóa điểm vàng hay đục thủy tinh thể.
Bỏng ngô
Trong nhiều năm, sự kết hợp tuyệt vời khi xem phim khiến bỏng ngô bị coi là đồ ăn vặt. Tuy nhiên, người ta đã phát hiện ra rằng bỏng ngô có nhiều chất chống oxy hóa (được gọi là polyphenol) hơn trái cây và rau quả. Và các nghiên cứu cho thấy polyphenol làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim và ung thư. Bỏng ngô là loại thực phẩm nguyên hạt và nó chứa rấ ít calo. Nhưng hãy chắc chắn rằng bỏng ngô không chứa bất kỳ hương liệu nhân tạo nào, tốt nhất là nên làm nó tại nhà.
Sữa nguyên chất
Mọi người thường được yêu cầu sử dụng phiên sữa tách béo để giảm lượng chất béo tiêu thụ. Tuy nhiên, các nghiên cứu gần đây cho thấy rằng toàn bộ chất béo trong sữa mang lại rất nhiều chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể và thậm chí giúp chống một số loại ung thư. Ngoài ra, sữa nguyên chất thực sự giúp giữ dáng thon gọn và giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường.
Cà phê
Cách đây không lâu, caffeine đã bị buộc tội gây tăng huyết áp, các vấn đề về tim, tổn thương hệ thần kinh,… Tuy nhiên, các nghiên cứu gần đây cho thấy uống cà phê thực sự dẫn giúp giảm tỷ lệ mắc bệnh tim và t.ử v.ong sớm. Những người uống cà phê cũng được phát hiện là ít mắc các bệnh như xơ gan, tiểu đường tuýp 2, thậm chí các bệnh về thần kinh như bệnh Parkinson và Alzheimer.
Gạo trắng
Nhiều người sợ tiêu dùng gạo trắng bởi vì nó tiêu hóa dễ dàng và giúp hấp thụ độc tố. Vì vậy, nếu dạ dày không tốt, đây có thể là lựa chọn thực phẩm tốt trong một vài ngày. Gạo trắng không chứa gluten, giúp ngăn ngừa các vấn đề tiêu hóa mãn tính và cũng được chứng minh là chứa ít asen hơn gạo lứt.
Pizza
Câu chuyện ở đây cũng giống như với bỏng ngô. Không có gì xấu về pizza nếu nó được làm tại nhà. Trong thực tế, đây là một nguồn tuyệt vời của hỗn hợp các chất dinh dưỡng khác nhau. Pizza chứa protein, rau, carbs (sử dụng vỏ lúa mì nguyên chất) và các loại thảo mộc tươi hoặc khô mà mỗi người yêu thích sẽ đem đến hiệu quả.
Cuối cùng, liệu sô cô la thực sự là một kẻ thù của sức khỏe như mọi người biết?
Các nguồn đáng tin cậy nói rằng sô cô la tốt thực sự có thể tăng cường sức khỏe của con người khá nhiều. Sô cô la tốt nghĩa là sô cô la đen và chứa không dưới 70% ca cao. Sử dụng các loại sô cô la này có tác dụng: khôi phục tính linh hoạt của các động mạch (điều này tốt cho tim mạch và tuần hoàn), giảm mức độ cholesterol xấu, giúp bộ não của người già hoạt động tốt hơn, giảm nguy cơ đột quỵ. Và một nghiên cứu cho thấy sô cô la đen còn có thể giúp ngăn ngừa bệnh tiểu đường.
Tất cả các thông tin và hướng dẫn ở trên chỉ phù hợp với những người có tình trạng sức khỏe tương đối tốt. Nếu có bất kỳ điều kiện bệnh cụ thể nào, hãy hỏi ý kiến của bác sĩ để có chế độ ăn uống phù hợp với bản thân.
Hương Giang
Theo Bright Side/vietQ
